Vrijdagavond zat de raadszaal van het gemeentehuis vol met belangstellenden voor de lezing over de bijdrage van de Zuidwesthoek van Brabant aan 100 jaar luchtvaart in Nederland.
Naast de lezing van Jan Dammer over de geschiedenis van de luchtvaart in onze regio, werd bovendien het boek over de Fokker F25 Promotor van Theo Wesselink gepresenteerd. De lezing werd georganiseerd door Stichting Luchtvaart Erfgoed Woensdrecht (van het museum Wings over Woensdrecht)
Na een welkom door wethouder Henk Kielman vertelde de voorzitter van Sjaak van Loon het een en ander over het tot stand komen van deze lezing, voornamelijk door contacten via het museum Wings over Woensdrecht. Het is de doel van Stichting Luchtvaart Erfgoed Woensdrecht om via het museum en deze lezing de kennis over de betrokkenheid van onze regio bij de luchtvaart in Nederland verder uit te dragen.
Het enige nog bestaande model van de Difoga 421, een in de 40’er jaren in Bergen op Zoom ontwikkeld vliegtuig
Dat er veel belangstelling is voor de Brabantse bijdrage aan de luchtvaart bleek wel uit een volle raadszaal van het gemeentehuis in Hoogerheide.
Veel belangstelling voor de luchtvaart geschiedenis van de regio
Lezing ‘Bijdrage Brabantse Zuidwesthoek aan de 100 jaar luchtvaart in Nederland’
In zijn lezing gaf Jan Dammer een samenvatting van de bijdrage die de Brabantse Zuidwesthoek heeft geleverd, en nog steeds levert, aan de luchtvaart in Nederland en verder.
Jan Dammer, ex-Fokkerman en vrijwilliger bij Wings over Woensdrecht
De ontwikkelingen die Dammer beschreef, begonnen in het begin van de twintigste eeuw met de door Albert Plesman, de oprichter van de KLM georganiseerde E.L.T.A. , de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam. In dat zelfde jaar, 1919 werd ook de Rijks Studiedienst voor de Luchtvaart opgericht. Anthony Fokker vestigde zijn vliegtuigfabriek op het terrein van de E.L.T.A. en toen Albert Plesman, ook in 1919, de KLM oprichtte kocht hij zijn vliegtuigen bij Fokker.
Posters van de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam
Meer in onze regio, in Etten-Leur vond in 1909 de eerste gemotoriseerde vlucht vanaf Nederlands grondgebied plaats. De zuil met een model van de Wright Flyer daarop op een rotonde in Etten-Leur is daar nog een gedenkteken van.
Via Etten-Leur en Seppe kwam Dammer met zijn verhaal in Bergen op Zoom terecht, bij een aantal luchtvaart enthousiastelingen, Frits Diepen, Jac Jansen, Gerrit Leenders, Toine Mazairac en Henk Koekebakker.
Deze groep vliegtuigfanaten bouwden in 1934 hun eerste vliegtuig, een zweefvliegtuig met de naam Zögling en richtte de vriendengroep de West Brabantse Aero Club op. Deze club vloog eerst vanaf De Groote Meer in Ossendrecht maar verhuisde al snel naar de Eendenkooy bij Hoogerheide, het latere vliegveld Woensdrecht.
Na het ontwerpen van een ornihoptère, een vliegende fiets, gesponsord door Frits Diepen, werd in de eerste jaren van de tweede wereldoorlog begonnen met de ontwikkeling van een licht gemotoriseerd vliegtuig, de Difoga 421. Difoga was denaam van de garage van Frist Diepen en 42 voor het jaartal en 1 omdat het het eerste type was.
In 1944 werd Woensdrecht bevrijd door Canadese militairen
In 1944 werd de regio West Brabant bevrijd van de NAZI’s en werd er verder gebouwd aan de Difoga 421, eerst in de leegstaande synagoge in Bergen op Zoom, later in de garage van Cor de Groot aan de Borgvlietsebaan, ook in Bergen op Zoom. In 1946 werd de eerste testvlucht gemaakt met de Difoga 421 waarbij het toestel de registratie PH-NAG droeg. helaas is met de Difoga 421, na een noodlanding in augustus dat jaar, niet meer gevlogen
Frist Diepen kocht na de oorlog vliegveld Ypenburg voor zijn bedrijf Avio-Diepen. Hij wilde Fokker vliegtuigen laten bouwen bouwen voor zijn luchttaxibedrijf. Dat toestel heette Fokker F25 Promotor en leek op de Difoga 421 !
Ondertussen was het vliegveld Woensdrecht, dat in de oorlog door de Duitse bezetters gebruikt was, weer in Nederlandse handen en werden er door de jaren heen verschillende Nederlandse luchtmacht toestellen gestationeerd. Ondertussen is vliegveld Woensdrecht de basis voor de Joint meteorologische Groep, de Koninklijke Militaire School Luchtmacht, en het Logistiek Centrum van de Luchtmacht.
Ook commercieel gebeurt er veel op het vliegveld met vestigingen van onder andere Dutch Drone Centrum, ELMO BV en Fokker techniek BV.
Difoga 421 en Fokker F25 Promotor
Na de uitgebreide presentatie van Jan Dammer nam Theo Wesselink de microfoon over, voor de presentatie van zijn boek ‘Difoga 421 en Fokker F25 Promotor, vliegtuigbouw voor Frits Diepen’.
Toen Frits Diepen op Ypenburg zijn luchttaxi bedrijf gestart was, ging hij met de tekeningen van de Difoga 421 naar Fokker met het verzoek of zij voor zijn bedrijf een soortgelijk vliegtuig konden bouwen.
Samen met de vereniging van autodealers had hij het idee om gewone auto-taxiritten te combineren met luchttaxi’s om zo snelle verbindingen tussen de verschillende grote plaatsen te kunnen aanbieden aan zijn klanten. Frits Diepen wilde bij Fokker honderd toestellen bestellen, waarvan een aantal voor zijn bedrijf en een aantal om door te verkopen. Het werd uiteindelijk de Fokker F 25 Promotor, een toestel met een dubbele staart en een duwschroef, net als de Difoga 421. Helaas viel het vliegtuig al bij de eerste proefvluchten tegen. Het haalde niet de verwachte snelheid en er waren problemen met de aerodynamica.Uiteindelijk zijn er twintig F 25 gebouwd maar omdat ze niet verkocht werden, zijn ze allemaal gesloopt,
Ondanks deze tegenvaller was Frits Diepen toch één van de pioniers van de Nederlandse luchtvaart met de eerste Nederlandse charter maatschappij Aero Holland en zijn bijdrage aan de luchtvaart techniek en promotie. Ook had hij in zijn tijd bij Fokker bijgedragen aan het enorme succes van de Fokker Friendship.
Om deze reden werd het eerste exemplaar van het boek ‘Difoga 421 en Fokker F25 Promotor, vliegtuigbouw voor Frits Diepen’ door luchtvaart schrijver Theo Wesselink overhandigd aan Peter Diepen, de zoon van Frits Diepen.
Peter Diepen ontvangt het boek uitb handen van Theo Wesselink
Peter Diepen merkte hierbij op dat, ondanks de vele contacten die ze al gehad hadden, dit de eerste keer was dat de twee heren elkaar in levende lijve ontmoeten. Hij was erg blij met het boek en vond het bijzonder, niet alleen voor hem, maar voor zijn hele familie. Een stuk geschiedenis, ook voor toekomstige luchtvaart enthousiastelingen. Hij hoopt dat over vijftig jaar, ‘Wings over Woensdrecht’ dan hondervijftig jaar luchtvaart kan vieren.
Hij besloot zijn betoog met een uitleg van de registratieletters van de Difoga 421, HP NAG waarbij de NAG stond voor ‘Nooit Aan Getwijfeld‘.
Peter Diepen, zoon van Frits Diepen
Portret van Frits Diepen, achter een model van de Difoga 421
Vrijwilligers
Na afloop werden de medewerkers aan deze avond bedankt met een flesje wijn en werden de bezoekers uitgenodigd voor een drankje dat aangeboden werd door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Woensdrecht.
De medewerkers aan deze luchtvaart avond
Verrassing
Wim Adriaansen bestuurslid van de Nederlandse Vereniging voor Militaire Historie, kwam op het laatste moment nog met een verrassing voor het museum Wings over Woensdrecht. Hij overhandigde een fotocollage met foto’s uit de Nederlandse luchtvaart historie aan Sjaak van Loon van Wings over Woensdrecht.
Links
- Museum Wings over Woensdrecht
- Dutch Aviation Publications (Theo Wesselink)
