Twee jaar na ‘Het verdriet van Woensdrecht’ verschijnt op 7 oktober het tweede boek van het schrijversduo Jan van Elzakker en Louis Minnenbach, ‘Onze Jongens in Indië 1945-1950′.
Precies twee jaar na het verschijnen van Het verdriet van Woensdrecht’ presenteren Jan van Elzakker en Louis Minnenbach hun tweede boek, dat de belevenissen beschrijft van inwoners van de gemeente Woensdrecht en Heimolen (dat vroeger bij Woensdrecht hoorde) die na de tweede wereldoorlog naar Nederlands Indië werden gestuurd.
Het verdriet van Woensdrecht
Het idee voorhet boek is ontstaan bij het schrijven van hun vorige boek, Het verdriet van Woensdrecht. Bij het schrijven van Het verdriet van Woensdrecht werd ook al nagedacht over de inwoners van Woensdrecht die kort na de tweede wereldoorlog in Nederlands Indië gesneuveld waren. De schrijvers hebben nog met het idee gespeeld om dat ook in Het verdriet van Woensdrecht op te nemen maar Minnenbach kwam toen met het idee om een volgend boek te schrijven over Nederlands Indië, en hier niet alleen deze gesneuvelde inwoners van Woensdrechtse in te noemen maar ook de overige plaatsgenoten die daarnaartoe gestuurd waren.
Versierde mastenboompjes
Van Elzakker was hier ook enthousiast over. Hij herinnerde zich nog dat hij als 7 of 8 jarig Jantje met zijn vader, die bij de fanfare zat, meeging als er een Indiëganger thuis kwam. Als de jongens thuis kwamen, na een lange tijd in Nederlands Indië gediend te hebben, werd er voor het huis een ereboog neergezet en werden er op de weg naar het huis met papieren bloemen versierde mastenboompjes in een rij langs de weg gezet en speelde de fanfare als welkom thuis.
Puzzelen en zoeken
Maar toen begon het echte werk. Van Elzakker en Minnenbach wilde iedereen uit Woensdrecht en Heimolen achterhalen die in die periode naar Nederlands Indië was gestuurd. In streekmuseum De Aanwas in Ossendrecht hangt een lijst van tientallen indiëgangers maar ze wisten dat er veel meer moesten zijn. Volgens Van Elzakker houdt Minnenbach van snuffelen en zoeken in oude documenten en is hij aan het werk gegaan. Uiteindelijk werden bijna honderdvijftig namen boven water gebracht, waarvan er van vijf bekend is dat ze in die periode omgekomen zijn maar veel meer jonge mannen bleken geestelijk of lichamelijk gewond teruggekomen te zijn (PTST en da nazorg die daar bij hoort, zoals wij dat nu kennen, was nog onbekend).
Criteria
Op de vraag wie er precies in het boek komen vertelde Van Elzakker dat er een aantal criteria waren. Het eerste was (uiteraard) dat het inwoners van Woensdrecht of Heimolen moesten zijn. Hier geboren of hier wonende op het moment van uitzending. Een andere mogelijkheid was dat het iemand betrof die hier heel bekend is of was, of die belangrijk is geweest voor de gemeente. Soms betrof het ook iemand die bij een specifiek krijgsmachtonderdeel in Nederlands Indië van belang was.
Nooit over gesproken
Alle gevonden Indiëgangers komen aan bod in het boek en enkele tientallen zijn er met hun verhalen specifiek uitgelicht. Het boek is onvermijdelijk ook een stukje geschiedschrijving van de vrijheidsstrijd van Indonesië waarbij de schrijvers heel bewust hebben getracht om zo objectief mogelijk te blijven. Wat ze zeker niet wilden is dat de betrokkenen een negatief ‘stempel’ zouden krijgen. In het boek blijkt de waardering voor ‘onze jongens’ die naar Nederlands Indië werden gestuurd, waar ze vrijwel niets van afwisten en vaak het idee hadden er als een soort bevrijders onthaald te worden.
Er is in die tijd veel misgegaan en door beide partijen, de KNIL militairen en de vrijheidsstrijders, werden hele foute dingen gedaan. De misdragingen werden tot in de jaren 60 stilgezwegen, tot er een TV documentaire kwam in 1969 bij het programma Achter het Nieuws waar Joop Hüting het had over Nederlandse oorlogsmisdaden.
Veel gezinsleden van oud-Indië gangers hadden geen idee wat hun vader, zoon of broer meegemaakt had. Er werd niet over gesproken maar nu, jaren later, waren alle betrokkenen die door Elzakker en Minnenbach benaderd werden, bereid om te vertellen wat ze wisten en waren ook erg benieuwd naar andere verhalen en de achtergronden.
De schrijvers
Voor zowel Jan van Elzakker als voor Louis Minnenbach is het niet hun eerste boek.
Voor Het Verdriet van Woensdrecht schreef Van Elzakker al jaren artikelen in De Tijding, het blad van Heemkundekring Het Zuidkwartier (de heemkundekring waar Van Elzakker in 1977 mede oprichter van was). Ook schreef hij het boek “Bliksem in de rechtervoet”, een boek over Louis Overbeeke, een voetballer uit Woensdrecht die drie maal in het Nederlands elftal speelde in de jaren 50.
Op verzoek van de gemeente Woensdrecht schreef hij nog een boek over de achtergrond van de straatnamen in ‘De Hoef’, de nieuwe wijk in Hoogerheide. Het boek was bestemd voor alle nieuwe inwoners van deze wijk.
Ook Minnebach schrijft voor De Tijding en is momenteel bezig met een serie over geschiedenis van de cafeetjes in Woensdrecht en Hoogerheide (en dat waren er vroeger heel veel) Daarnaast schreef hij het boekje Sagen en Legenden uit Woensdrecht.
Op de achterkant van het boek staat een gedicht. Dit gedicht is van de hand van Wilma Janse. Wilma was de proeflezer van het boek en het gedicht is ontstaan uit de emotie die naar boven kwam bij het lezen van de verhalen in het boek.
Het boek
Op woensdag 6 oktober wordt op het terras van Bistro D’ Ouwe Leeuw in Hoogerheide het boek voor genodigden gepresenteerd en vanaf donderdag 7 oktober is het boek in de winkel (De PRIMERA in de Raadhuisstraat in Hoogerheide) verkrijgbaar. Het ruim driehonderd pagina’s dikke boek kost € 29,95
Van 14:00 tot 17:00 uur die dag zullen Jan van Elzakker en Louis Minnenbach aanwezig zijn om het boek te signeren.
Het boek heeft een ISBN nummer (ISBN 978-90-830253-6-0) en is na 7 oktober landelijk te koop.
Bij de PRIMERA in de Raadhuisstraat in Hoogerheide kon ook ingeschrevenen worden voor het boek, waar al zo’n hondervijftig gegadigden gebruik van hebben gemaakt.
