Krijgen we er een libel bij in het Grenspark Kalmthoutse Heide?
De afgelopen weken werden heel veel zadellibellen gezien zowel in Vlaanderen als in Nederland. Deze libellensoort uit Afrika komt regelmatig naar het Noorden, maar meestal niet verder dan Zuid-Europa. Maar dit jaar zijn ze er vroeg bij en afgelopen maandag is er aan Nederlandse zijde in het Leemven voortplanting vastgesteld. Het is mogelijk dat er over een aantal maanden Nederlandse zadellibellen tevoorschijn komen.
“Onze meer dan 50 vrijwilligers zijn druk in de weer om de soorten in het Grenspark Kalmthoutse Heide te monitoren. Dat levert elk jaar een pak bruikbare informatie op om bijvoorbeeld het effect van natuurinrichting en -bescherming te bestuderen. En soms levert het heel bijzondere waarnemingen op, zoals dit jaar de zadellibel. We zijn onze vrijwilligers, die hun tijd en expertise inzetten, erg dankbaar voor dit soort waarnemingen” zegt Martin Groffen, voorzitter Grenspark Kalmthoutse Heide.
Steeds vaker in Nederland en België
De zadellibel werd voor het eerst in Nederland gezien in 1995, in Vlaanderen werd er in 1998 een volwassen mannetje gespot in Geel (Prov. Antwerpen). Sindsdien duiken ze wel vaker op, waarschijnlijk omdat ze zich de laatste jaren vaker ‘s zomers in Zuid-Europa voortplanten. Deze dieren beginnen hun leven al een stuk dichterbij en de meeste waarnemingen waren dan ook later in het jaar. De naam van de libel verwijst naar het uiterlijk van het mannetje: hij heeft een opvallend hemelsblauw ‘zadel’ op de bovenzijde van achterlijf.
Bijzonder jaar voor de Zadellibel
Dit jaar is niet alleen bijzonder omdat er heel veel zadellibellen zijn, maar ook omdat ze al vroeg in de zomer aangekomen zijn. Waarschijnlijk zijn ze afkomstig uit de omgeving van Egypte/Israël.
Voor het eerst voortplanting in Nederland
Doordat ze zo vroeg toegekomen zijn, zijn er op verschillende plekken al afgezette eitjes gezien. Zo kon Hein Nouws, vrijwilliger bij de libellenwerkgroep van het Grenspark Kalmthoutse Heide op 24 juni eitjes waarnemen bij het Leemven ter hoogte van Jagersrust.
Zadellibellen ontwikkelen zich heel snel. In hun normale verspreidingsgebied, de droge delen van Afrika en zuidwest Azië, planten ze zich in tijdelijke plasjes voort. Het zou dus zomaar kunnen dat we over 2,5-3 maanden op de plekken waar nu eieren gelegd worden voor het eerst uitgeslopen zadellibellen zien vliegen. Maar onze winter zullen ze niet overleven: de larven kunnen niet tegen lage temperaturen. Dus volgend jaar begint het wachten weer opnieuw.
