Arboretum Kalmthout krijgt traditionele Sloveense bijenkast van de Sloveense ambassadeur dr. Rado Genorio.
Voor de tweede maal dit jaar bracht de Sloveense ambassadeur dr. Rado Genorio een bezoek aan Arboretum Kalmthout. In maart nog plantte hij een bijenboom in de Vlindertuin van het provinciaal groendomein. Vandaag schonk hij Arboretum Kalmthout in het bijzijn van eregast Vlaams minister-president Jan Jambon en acht andere ambassadeurs een traditionele Sloveense bijenkast. De bijzondere band tussen Arboretum Kalmthout en de Republiek Slovenië is tijdens dit feestelijk gebeuren aangehaald.
Een feestjaar voor Slovenië
2021 is een bijzonder jaar voor de Republiek Slovenië. Slovenië viert namelijk 30 jaar onafhankelijkheid en het land neemt van 1 juli tot en met 31 december 2021 voor de tweede keer in zijn jonge bestaan, het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie waar onder het vastberaden motto Together, Resilient, Europe. Een welverdiende eer, volgens minister-president Jambon, waarmee hij in zijn toespraak verwees naar de politieke, culturele en zelfs sportieve verwezenlijkingen die de Slovenen en hun land binnen de Europese Unie op korte tijd waarmaken.
In zijn dankwoord feliciteerde minister-president Jambon de Sloveense Ambassadeur voor zijn keuze om het evenement te laten plaatsvinden op een symbolische plek als Arboretum Kalmthout, waar de Sloveense liefde voor planten en natuur van grondlegster Jelena De Belder-Kovačič, ook na haar overlijden in 2003, verder blijft bloeien en gezorgd heeft voor een hechte vriendschap tussen Vlaanderen, Slovenië en Europa. Wereldwijd trekt Arboretum Kalmthout vele Slovenen en jong tuintalent aan die zich verder willen verdiepen in de manier van tuinieren van Jelena De Belder-Kovačič.
Bijenliefde
Met de schenking van de traditionele bijenkast wil Ambassadeur Genorio het Sloveense jubileumjaar vieren en ook het belang van de bij voor de mens, de ecosystemen en de plantendiversiteit onder de aandacht brengen. Slovenië komt zo opnieuw als bijenvriendelijk land in de kijker.
Onder impuls van Slovenië maakten de Verenigde Naties in 2017 van 20 mei de World Bee Day. Die dag valt samen met de geboortedag van de Sloveense pionier Anton Janša, die in de 18de eeuw bijenteelttechnieken introduceerde die nog steeds in de moderne imkerij gebruikt worden. World Bee Day brengt de bedreiging voor het voortbestaan van de bijen wereldwijd jaarlijks onder de aandacht.
Ook provinciaal gedeputeerde Jan De Haes was aanwezig bij de inhuldiging van de bijenkast:
“Bestuivers als bijen en vlinders spelen een cruciale rol in het voortbestaan van de ecosystemen en de biodiversiteit, en zo ook in de wereldwijde voedselvoorziening. Hoe langer hoe meer worden zij door tussenkomst van de mens bedreigd in hun voortbestaan.
Met een klein gebaar zoals het aanplanten van bijen- of vlindervriendelijke planten, kan eenieder op een duurzame manier bijdragen en hen betere overlevingskansen bieden.” Het plantencentrum van Arboretum Kalmthout helpt bezoekers bij het maken van hun plantenkeuze. Arboretumimker en coördinator van het plantencentrum Rob Van Bauwel zorgt het jaar rond voor een uitgebreid en divers aanbod van bijen- en vlinderlokkende bomen en planten.
Gedeputeerde Jan De Haes van de provincie Antwerpen en conservator-directeur Abraham Rammeloo bedankten de Sloveense Ambassade voor het symbolische en waardevolle geschenk aan de arboretumtuin en haar bezoekers.
Bijenkast uit het land van de imkers
Slovenen houden al eeuwenlang honingbijen en sommige imkertechnieken zijn door hen ontwikkeld. Ze bouwen al sinds de 17de eeuw houten ‘chebelnyak’ of bijenhuizen. Die beschermen honingbijen tegen weer en wind, en de imker tegen een pijnlijke rug want de honingraten kunnen er één voor één uit. De traditionele beschilderingen op de bijenkasten zijn functioneel: honingbijen oriënteren zich op de kleuren en op de vormen.
Sloveense roots in Kalmthout
De Sloveense traditionele bijenkast is een geschenk met een grote symbolische waarde voor Arboretum Kalmthout. Jelena De Belder-Kovačič, een van de grondleggers van Arboretum Kalmthout, is in Slovenië geboren en de link met haar vaderland is gebleven, ook na haar dood in 2003. Jelena Kovačič, een Sloveense landbouwingenieur, huwde begin de jaren 1950 met botanicus Robert De Belder. Onder hun bezielende leiding groeide Arboretum Kalmthout uit tot een van de meest prestigieuze botanische collecties ter wereld.
Conservator-directeur Abraham Rammeloo verduidelijkt:
“De banden tussen Jelena De Belder en haar vaderland bleven erg belangrijk. Op de Sloveense televisie was zij een graag geziene gast die over planten en tuinen vertelde en zo vele landgenoten inspireerde. Mede hierdoor kwamen vele jonge studenten uit Slovenië naar België voor een vervolmakingstage in Arboretum Kalmthout of Hemelrijk Essen, het familiedomein van de De Belders. Ze bekwaamden zich in de tuinierskunst en vergrootten hun plantenkennis.”
Enkele van deze studenten kregen na hun stagetijd belangrijke functies. Jože Strgar werd burgemeester van de hoofdstad Ljubljana en Janko Zver is nog steeds tuinchef van het nationale arboretum Volčji Potok. Arboretum Kalmthout werkt regelmatig samen met de botanische tuin van de universiteit van Ljubljana en met het nationale arboretum Volčji Potok.
Arboretumhoning
De Sloveense bijenkast krijgt binnenkort zijn definitieve plek aan de oever van de grote vijver, waar bezoekers de bijenkast van dichtbij én van veraf zullen kunnen bewonderen. Het aanvliegen van de bijen, beladen met stuifmeel en volgezogen met nectar, kan men door een grote verrekijker aan de overzijde van de bijenkast bestuderen. “Met de winter in aantocht, bouwt de bijenpopulatie af”, zegt arboretumimker Rob Van Bauwel. “Het ideale moment om een nieuw bijenvolk in de kast te introduceren is het voorjaar van 2022. Tijdens het eerste jaar heeft het bijenvolk tijd nodig om zich uit te breiden. Pas vanaf het tweede jaar kun je een eerste honingoogst verwachten.” Als alles goed gaat, zal deze exclusieve arboretumhoning in de loop van 2023 voor het eerst te koop zijn in de cadeau- & boekenshop van Arboretum Kalmthout.
Slovenië, land van bijen en honing
Slovenië staat gekend om zijn schitterende natuur, én om zijn honing. Wie het land ooit bezocht, weet dat de bijenteelt onlosmakelijk verbonden is met zijn geschiedenis, de cultuur en de identiteit van zijn inwoners. Slovenië telt niet minder dan 10.000 imkers, zo’n één per 200 inwoners, waarmee het wereldwijd tot de toplanden voor de imkerij behoort.
Zowel in de natuur als in de stad staan bijenkorven, en duurzaam ‘apitoerisme’ is de laatste jaren in opmars. Slovenen dragen een groot respect uit voor hun bijenvolken. Het is het enige land in de Europese Unie waar bijen zelfs een wettelijke bescherming genieten. In 2011 verbood Slovenië als één van de eerste Europese lidstaten het gebruik van pesticiden die schadelijk zijn voor bijen.
Foto’s en informatie: Arboretum Kalmthout
